- DiGel
- Blocks
- Werkwijze
- InnovationLab
- Materiaal & sites
- Uitleen
- Contact
Digitale geletterdheid in het primair onderwijs
Technologie is in onze samenleving niet meer weg te denken en wij worden hier steeds afhankelijker van. Daarom is het des te belangrijker dat men niet alleen geletterd is, maar ook digitaal geletterd is. Digitale geletterdheid is het vermogen om kennis en vaardigheden te gebruiken om effectief te navigeren, te begrijpen en te communiceren in een wereld waarin digitale technologie een centrale rol speelt. Kinderen hebben naast kennis over technologie ook vaardigheden nodig om technologie op juiste wijze in te zetten.
Kernpunten van digitale geletterdheid:
- kennis verwerven over digitale technologie
- omgaan met digitale technologie
- kritisch en (zelf)bewust gebruiken van de mogelijkheden van digitale technologie
- inschatten van kansen en risico’s die het gebruik van digitale technologie met zich meebrengt
Naast kennis en vaardigheden gaat het ook om het ontwikkelen van een passende houding. Bij digitale geletterdheid is het belangrijk dat kinderen kunnen omgaan met complexe situaties en situaties die op meerdere manieren zijn uit te leggen en te interpreteren zijn. Dat ze kunnen samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken. En dat ze ondernemend zijn en op zoek gaan naar nieuwe kennis en toepassingsmogelijkheden.
SLO gaat uit van vier domeinen:
- Bij praktische ICT-vaardigheden gaat het om het benutten van de mogelijkheden van digitale technologie en inzicht hebben in de werking van digitale apparaten.
- Bij mediawijsheid gaat het om het kritisch én bewust omgaan met digitale media in de samenleving. Ook hier hebben leerlingen een basis van kennis en vaardigheden nodig waardoor ze op een passende en veilige wijze met media kunnen omgaan en weten wat ze wel of beter niet kunnen doen.
- Bij digitale informatievaardigheden gaat het om het gebruik van digitale technologie om informatie op te zoeken en op een passende manier om te gaan met digitale informatie.
- Bij computational thinking gaat het om denkvaardigheden en strategieën die leerlingen helpen om complexe problemen te (her)formuleren zodat computertechnologie kan bijdragen aan het oplossen hiervan.
Op de pabo werk je aan de bekwaamheidseisen van digitale geletterdheid van de propedeutische fase (PF) en digitale didactiek & mediawijs van de hoofdfase (HF). Onder downloads vind je het betreffende document.
Met behulp van ‘blocks’ (les en activiteiten suggesties) dien je de bekwaamheidseisen aan te tonen.
Een ‘block’ is een bewijs dat je een bepaald stukje kennis en vaardigheid onder de knie hebt, in de vorm van een digitaal certificaat. Je ontvangt een ‘block’ nadat je een educatief ontwerp hebt gemaakt die je:
- hebt gekoppeld aan het thema / de leeruitkomst van een ‘block’;
- hebt uitgevoerd tijdens je stage/werkplekleren (of zelfstandig hebt uitgevoerd);
- onderbouwd hebt met bronnen;
- voorzien hebt van gevarieerde authentieke bewijzen;
- gekoppeld hebt aan ict-bekwaamheidseisen;
- van feedback hebt laten voorzien van medestudenten en/of mentor.
Jouw ontwerp, onderbouwing en bewijzen van het uitvoeren van dit educatief ontwerp voeg je toe aan je digitale portfolio, waar je al je ontwikkelingen bijhoudt. Waar dit kan integreer je het werken aan blocks in andere activiteiten en vakinhouden.
Ook kun je ‘blocks’ gebruiken om aan te tonen dat je al eerder bepaalde kennis en ervaring hebt opgedaan, bijvoorbeeld tijdens eerdere opleidingen of andere rollen die je hebt gehad. Als je bijvoorbeeld al bezig bent geweest met digitale vaardigheden tijdens een opleiding tot onderwijsassistent, kan je dat laten valideren met een ‘block’. Zorg dat je dit kunt aantonen met authentiek bewijsmateriaal. Overleg hiervoor met de docent digitale geletterdheid.
Door deze ‘blocks’ te verzamelen, kun je laten zien hoe je jezelf ontwikkelt op het gebied van digitale geletterdheid en het effectief lesgeven met behulp van technologie.
Op de Badgr-website kun je verschillende ‘blocks’ vinden die je kunnen helpen bij het ontwikkelen en aantonen van digitale vaardigheden in het onderwijs.
Een handige functie op Badgr is de ‘backpack*’, waarin al je behaalde badges en certificaten worden bewaard. Dit geeft je een overzicht van je prestaties en maakt het gemakkelijk om ze te delen met docenten en te plaatsen in jouw ict portfolio.
Klik hiernaast op de afbeelding om naar de blocks te gaan.
.
*De backpack kun je openen door een account aan te maken op badgr. Hiervoor gebruik je jouw studentenmail.
Werkwijze PF / HF Cohort 2023/2024 en later
Werkwijze portfolio Digitale Didactiek & Mediawijs PF HF vanaf cohort 2023-2024
Op de Pabo werk je aan het Digitale Didactiek & Mediawijs bekwaamheidsmodel. In het eerste jaar/propedeutische fase van de Pabo werk je aan je eigen kennis en vaardigheden op het gebied van Digitale Geletterdheid. Digitaal geletterd ben je wanneer je de vier basisvaardigheden beheerst:
- Praktische ICT Basisvaardigheden
- Digitale Informatievaardigheden
- Computational Thinking
- Mediawijsheid
Deze vaardigheden zijn nodig om kinderen voor te bereiden op een samenleving waarin digitale media en technologie een belangrijke plaats hebben. Dit geldt voor nu en in de toekomst. Het gaat daarbij om de samenhang tussen die vier vaardigheden.
In je digitale ontwikkelingsportfolio breng je in kaart hoe je hebt gewerkt aan de ict-bekwaamheidseisen en toon je aan dat je deze ict-bekwaamheidseisen beheerst op propedeutisch niveau. Dit doe je door middel van het uitvoeren van verschillende, gevarieerde activiteiten – blocks – op o.a. je leerwerkplek. De uitwerkingen en resultaten hiervan neem je op in je digitale ontwikkelingsportfolio. Je wordt hierbij ondersteund door het volgen van colleges (PF en HF binnen het leergebied MNT) en door zelf op onderzoek uit te gaan en te verdiepen in inhouden.
Leeruitkomsten
Propedeutische fase
Op gevarieerde wijze toon je aan dat je jonge en oudere kinderen kunt laten werken aan hun digitale geletterdheid. Je maakt bewuste keuzes bij het inzetten van technologie in jouw onderwijs, bij het inzichtelijk maken van je leerproces in je eigen ontwikkeling.
Hoofdfase
Op een gevarieerde wijze demonsteer je dat je jonge en
oudere kinderen zowel geïntegreerd als gericht kunt laten werken aan digitale
geletterdheid. Je verklaart en onderbouwt didactische keuzes ten aanzien van de inzet van technologie bij leerprocessen, zet doelgericht technologie in bij
organiseren van onderwijs en je eigen professionalisering.
Toetsvorm en criteria
Propedeutische fase
Je verzamelt 6 ‘blocks’ (deelbewijzen). De keuze en uitwerking voor de blocks heb je toegelicht en onderbouwd. Hierbij maakt je een koppeling met de ict-bekwaamheidseisen (op propedeutisch niveau) uit de Digitale Didactiek & Mediawijs bekwaamheid.
Actualisatie nieuw bekwaamheidsmodel
Zie bericht Nieuw bekwaamheidsmodel DG en DDM
Versie vanaf september 2024
Je laat hierbij minimaal de vet- en cursief gedrukte criteria uit het bekwaamheidsmodel zien op digitale geletterdheid (A), digitale didactiek (B), organiseren met technologie (C) en professionaliseren (D).
Versie tot september 2024
Bij elk block koppel je passende bekwaamheidseisen uit alle 4 domeinen van digitale geletterdheid. Het betreft: -Praktische ICT basisvaardigheden -Digitale informatievaardigheden -Mediawijsheid -Computational thinking
De gekozen bekwaamheidseisen dienen representatief te zijn voor het betreffende onderdeel en voldoende dekkend te zijn. Indien een onderdeel onvoldoende belicht is, dien je deze bekwaamheidseisen apart toe te lichten met voorbeelden.
Hoofdfase
In de hoofdfase ga je verder met het ontwikkelen van jouw eigen digitale vaardigheden. In de hoofdfase werk je 8 blocks uit (verdeeld over jaar 2 en 3). In deze fase ligt de nadruk op het pedagogisch didactisch handelen. Je onderbouwt jouw gemaakte keuzes a.d.h.v. relevante bronnen en reflecteert op jouw leerwinsten.
Vanaf 1 februari 2025 wordtis het werken met het nieuwe bekwaamheidsmodel (versie vanaf september 2025) verplicht. Tot die tijd mag je nog verwijzen naar de vorige versie.
Blocks
In de propedeutische fase verzamel je 6 blocks over het gehele jaar. Elk block dient uitgewerkt te worden en te voldoen aan de volgende criteria:
- Bij elk block koppel je passende bekwaamheidseisen. Deze bekwaamheidseisen neem je tevens mee in jouw lesvoorbereiding. Vraag indien mogelijk jouw mentor om hierop feedback te geven.
- Toelichting op block en korte reflectie op de gekozen bekwaamheidseis geven.
- Lesvoorbereidingsformulier (indien aanwezig) inclusief feedback met handtekening van mentor en eigen reflectie gericht op de uitvoering van de activiteit. De koppeling tussen block en les moet duidelijk zijn.
- Er zijn bronnen gebruikt en deze zijn volgens APA beschreven.
- Gevarieerde authentieke bewijzen (bijvoorbeeld: feedback, ontworpen lesmateriaal, presentaties, fotomateriaal, werk van kinderen, opnames).
- Feedback van twee medestudenten op jouw portfolio digitale geletterdheid.
Werkwijze inleveren en valideren blocks
Nadat je de eerste drie blocks hebt uitgewerkt en geplaatst hebt in je portfolio, lever je de blocks aan middels het formsformulier Inleveren.
Dit doe je d.m.v. een link in het formsformulier te plaatsen van jouw portfolio. Studentassistenten controleren of de blocks aan de gestelde eisen voldoen. Evt. kun je hierop feedback ontvangen. Wanneer de blocks zijn goedgekeurd ontvang je een digitaal certificaat (badge) via de mail van Badgr. Link van deze Badge plaats je bij de Block, als bewijs van goedkeuring.
Stappenplan:
- Verdiep je in de onderdelen van digitale geletterdheid (SLO website)
- Lees de bekwaamheidseisen van jouw fase (PF of HF) van Digitale Didactiek & Mediawijs – Bekwaamheid goed door.
- Bedenk een activiteit die je aan een block wilt koppelen passende bij de domeinen van digitale geletterdheid.
- Koppel passende bekwaamheidseisen aan jouw activiteit.
- Voer de activiteit/les uit, evalueer en reflecteer op de les en op de block met ict bekwaamheidseisen.
- Verzamel/voeg bewijzen toe (foto’s, video’s, ondertekend feedback van de mentor, presentaties, lesmateriaal, werk van kinderen, etc.).
- Voeg de certificaten van de blocks toe aan jouw portfolio als bewijs van goedkeuring.
- Voeg feedback toe van twee medestudenten op jouw portfolio digitale geletterdheid middels het feedbackformulier DDM.
- Na 6 blocks, lever je jouw portfolio in ter beoordeling via de website (formsformulier). Er wordt dan gekeken of jouw portfolio inhoudelijk van voldoende kwaliteit is. De betreffende docent beoordeelt het portfolio middels de rubric Digitale didactiek & mediawijs.
Digitaal ontwikkelingsportfolio maken
Onder het tabbad Extra hulp vind je onder instructievideo’s en handleidingen hoe je middels het platform InnovationLab in een paar klikken jouw eigen digitaal portfolio maakt. Het InnovationLab is uitermate geschikt als portfolio maar ook voor projecten.
Deadlines 2024-2025
Deadline aanleveren portfolio digitale geletterdheid
Voor het onderdeel Digitale Geletterdheid en Digitale Didactiek & Mediawijs wordt geen vaste deadline gehanteerd, met uitzondering voor de zomervakantie (vanwege nakijktermijn).
- Richtlijn (eerste) drie blocks PF eind sem1: 31 januari 2025
- Deadline aanleveren blocks: 16 mei 2025
- Deadline aanleveren ict portfolio: 6 juni 2025
- Deadline ict portfolio studenten afstudeerfase sem1: 13 december 2024
- Deadline ict portfolio studenten afstudeerfase sem2: 30 mei 2025
Werkwijze PF / HF Cohort 2022/2023 en eerder
Werkwijze portfolio Digitale Didactiek & Mediawijs PF HF cohort 2022-2023 en eerder
Op de Pabo werk je aan het Digitale Didactiek & Mediawijs bekwaamheidsmodel. In het eerste jaar/propedeutische fase van de Pabo werk je aan je eigen kennis en vaardigheden op het gebied van Digitale Geletterdheid. Digitaal geletterd ben je wanneer je de vier basisvaardigheden beheerst:
- Praktische ICT Basisvaardigheden
- Digitale Informatievaardigheden
- Computational Thinking
- Mediawijsheid
Deze vaardigheden zijn nodig om kinderen voor te bereiden op een samenleving waarin digitale media en technologie een belangrijke plaats hebben. Dit geldt voor nu en in de toekomst. Het gaat daarbij om de samenhang tussen die vier vaardigheden.
In je digitale ontwikkelingsportfolio breng je in kaart hoe je hebt gewerkt aan de ICT-bekwaamheidseisen en toon je aan dat je deze ICT-bekwaamheidseisen beheerst op propedeutisch niveau. Dit doe je door middel van het uitvoeren van verschillende, gevarieerde activiteiten – blocks – op o.a. je leerwerkplek. De uitwerkingen en resultaten hiervan neem je op in je digitale ontwikkelingsportfolio. Je wordt hierbij ondersteund door het volgen van colleges (PF en HF binnen het leergebied MNT) en door zelf op onderzoek uit te gaan en te verdiepen in inhouden.
Leeruitkomst
Propedeutische fase
Op een gevarieerde wijze demonsteer je dat je jonge en oudere kinderen zowel geïntegreerd als gericht laat werken aan hun eigen kennis en vaardigheden op het gebied van digitale geletterdheid. Je verklaart didactische keuzes ten aanzien van de inzet van technologie, demonstreert dat je digitaal kunt organiseren en jezelf kunt blijven ontwikkelen en professionaliseren met behulp van technologie.
Hoofdfase
In de hoofdfase ga je in de leergebieden verder met het ontwikkelen van je eigen kennis en vaardigheden op het inzetten en gebruik maken van technologie. Je werkt aan de ictbekwaamheiseisen op hoofdfase-niveau uit de Digitale Didactiek & Mediawijs – bekwaamheid.
Toetsvorm en criteria
Actualisatie nieuw bekwaamheidsmodel
Zie bericht Nieuw bekwaamheidsmodel DG en DDM
Je verzamelt 8 ‘blocks’ per (deelbewijzen) studiefase . De keuze en uitwerking voor de blocks heb je toegelicht en onderbouwd. Hierbij maakt je een koppeling met de ict-bekwaamheidseisen (op propedeutisch niveau) uit de Digitale Didactiek & Mediawijs bekwaamheid. De blocks maken onderdeel uit van de gevarieerde bewijzen in het ontwikkelingsportfolio waarin je aantoont de ict-bekwaamheidseisen op propedeutisch niveau te beheersen. De gekozen bekwaamheidseisen dienen representatief te zijn voor het betreffende onderdeel en voldoende dekkend te zijn. Indien een onderdeel onvoldoende belicht is, dien je deze bekwaamheidseisen apart toe te lichten met voorbeelden.
Blocks
Zowel in de propedeutische fase als hoofdfase verzamel je 8 blocks (totaal 16). Elk block dient uitgewerkt te worden en te voldoen aan de volgende criteria:
- Bij elk block koppel je de passende bekwaamheidseisen. Deze bekwaamheidseisen neem je tevens mee in jouw lesvoorbereiding. Vraag indien mogelijk jouw mentor om hierop feedback te geven.
Het betreft:
-Praktische ICT basisvaardigheden
-Digitale informatievaardigheden
-Mediawijsheid
-Computational thinking - Toelichting op block en korte reflectie op de gekozen bekwaamheidseis geven.
- Lesvoorbereidingsformulier (indien aanwezig) inclusief feedback met handtekening van mentor en eigen reflectie gericht op de uitvoering van de activiteit. De koppeling tussen block en les moet duidelijk zijn.
- Er zijn bronnen gebruikt en deze zijn volgens APA beschreven.
- Gevarieerde authentieke bewijzen (bijvoorbeeld: feedback, ontworpen lesmateriaal, presentaties, fotomateriaal, werk van kinderen, opnames).
- Feedback van twee medestudenten per 4 blocks middels het feedbackformulier DDM.
Werkwijze inleveren en valideren blocks
Nadat je de eerste vier blocks hebt uitgewerkt en geplaatst hebt in je portfolio, lever je de blocks aan middels het formsformulier Inleveren.
Dit doe je d.m.v. een link in het formsformulier te plaatsen van jouw portfolio. Studentassistenten controleren of de blocks aan de gestelde eisen voldoen. Evt. kun je hierop feedback ontvangen. Wanneer de blocks zijn goedgekeurd ontvang je een digitaal certificaat (badge) via de mail van Badgr. Link van deze Badge plaats je bij de Block, als bewijs van goedkeuring.
Stappenplan:
- Verdiep je in de onderdelen van digitale geletterdheid (SLO website)
- Lees de bekwaamheidseisen van jouw fase (PF of HF) van Digitale Didactiek & Mediawijs – Bekwaamheid goed door.
- Bedenk een activiteit die je aan een block wilt koppelen passende bij de 4 domeinen van digitale geletterdheid.
- Koppel voldoende passende bekwaamheidseisen aan jouw activiteit.
- Voer de activiteit/les uit, evalueer en reflecteer op de les en op de block met ict bekwaamheidseisen.
- Verzamel/voeg bewijzen toe (foto’s, video’s, ondertekend feedback van de mentor, presentaties, lesmateriaal, werk van kinderen, etc.).
- Voeg de certificaten van de blocks toe aan jouw portfolio als bewijs van goedkeuring.
- Voeg feedback toe van twee medestudenten per block middels het feedbackformulier DDM.
- Na 8 blocks, lever je jouw portfolio in ter beoordeling via de website. Er wordt dan gekeken of jouw portfolio inhoudelijk van voldoende kwaliteit is. De betreffende docent beoordeelt het portfolio middels de rubric Digitale didactiek & mediawijs.
Digitaal ontwikkelingsportfolio maken
Onder het tabbad Extra hulp vind je onder instructievideo’s en handleidingen hoe je middels het platform InnovationLab in een paar klikken jouw eigen digitaal portfolio maakt. Het InnovationLab is uitermate geschikt als portfolio maar ook voor projecten.
Deadlines 2024-2025
Deadline aanleveren portfolio digitale geletterdheid
Voor het onderdeel Digitale Geletterdheid en Digitale Didactiek & Mediawijs wordt geen vaste deadline gehanteerd, met uitzondering voor de zomervakantie (vanwege nakijktermijn).
- Richtlijn (eerste) drie blocks PF eind sem1: 31 januari 2025
- Deadline aanleveren blocks: 16 mei 2025
- Deadline aanleveren ict portfolio: 6 juni 2025
- Deadline ict portfolio studenten afstudeerfase sem1: 13 december 2024
- Deadline ict portfolio studenten afstudeerfase sem2: 30 mei 2025
Werken met Innovationlab portfolio kan soms even zoeken zijn. Hieronder staan een aantal uitlegvideo’s en een link naar het InnovationLab website met Veelgestelde vragen over het werken met InnovationLab. Succes!
Portfolio aanmaken in Innovationlab
Een pagina bewerken in innovationlab
Foto’s uploaden in Innovationlab
Een video uploaden in Innovationlab
Een document uploaden in Innovationlab
Pagina’s toevoegen en aanpassen in Innovationlab
Zichtbaarheid van je pagina aanpassen In Innovationlab
Hulppagina InnovationLab Veel gestelde vragen
Hieronder staan handige downloadbare bestanden en links naar informatieve sites.
Blocks en ict portfolio
Handige linkjes
onder constructie
Zie Wat is er te leen in Leeuwarden – Digitale Didactiek & Mediawijs (iminor.nl)
Wie zijn wij?
Kim Verhoef
Docent Digitale geletterdheid
Sil Klaver
Student-assistent
Amarins Nieuwland
Student-assistent
Locatie
NHL Stenden Hogeschool
Rengerslaan 8-10
Postbus 1080
8900 CB Leeuwarden
KvK 41002686
http://nhlstenden.com